ΜΑΡΤΥΡΟΛΟΓΙΟ ΝΟΜΟΥ ΡΕΘΥΜΝΟΥ 1941-1945 - ΜΑΡΚΟΥ Γ.ΠΟΛΙΟΥΔΑΚΗ

Με τη ζωντάνια έφηβου, τη συστηματική συλλογή στοιχείων ακούραστου ερευνητή και τον ενθουσιασμό νεοφώτιστου, ο Μάρκος Πολιουδάκης με το καινούριο του βιβλίο συμπληρώνει την πολύτομη δουλειά του γύρω από τη Μάχη της Κρήτης.
Φτωχή κι αδύναμη είναι η γραφίδα μου για ν’ αναφερθεί στο μέγεθος και την αξία της δουλειάς τού φίλου και σεβαστού μου Μάρκο Πολιουδάκη. Άλλοι με μεγαλύτερο ταλέντο και περισσότερη γνώση του αντικειμένου έχουν αναφερθεί κατά καιρούς στο έργο τού πολυβραβευμένου κι έγκυρου συγγραφέα. Εγώ περιορίζομαι απλά και μόνο στο να υποκλιθώ ταπεινά μπροστά στο μεγαλείο της εποχής που αναδεικνύει ο συγγραφέας. Στην εποχή που γράφτηκε η μεγαλύτερη εποποιία των τελευταίων χρόνων σε παγκόσμιο επίπεδο. Στο μεγαλείο των ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους με βάρβαρο τρόπο, από βάρβαρο κατακτητή, μόνο και μόνο επειδή ήθελαν να προστατέψουν τις εστίες τους, τις οικογένειές τους, τον τόπο τους. Των μεγάλων εκείνων ανθρώπων που έδιναν απλόχερα τη ζωή τους για να ζήσουν λεύτεροι.
Δεν μπορεί να μην υποκλιθεί κανείς μπροστά στον ηρωισμό της πονεμένης μάνας, της γριούλας Ευαγγελίας Πολιουδάκη που στα 73 της χρόνια γαζώθηκε από σφαίρες την ώρα που μ’ έναν αναμμένο δαυλό χτυπούσε στο κεφάλι το Γερμανό που μπήκε στην αυλή της. Στάρι έβραζε για να φτιάξει κόλλυβα για το τριήμερο μνημόσυνο του γιου και των ανιψιών της που οι ίδιοι οι Γερμανοί είχαν εκτελέσει.
Καμιά δύναμη, ούτε αυτή των όπλων, δεν είναι ικανή να τιθασεύσει την ψυχή μιας πονεμένης μάνας. Το κορμί της το σκότωσαν μαζί με του άντρα της, του γέροντα Παναγιώτη, 82 ετών. Σκότωσαν και το σκύλο της που γαύγιζε, έκαψαν και το σπίτι της. Την ψυχή της όμως δεν μπόρεσαν να την υποτάξουν. Ούτε της Ευαγγελίας, ούτε των χιλιάδων αγωνιστών και υπερασπιστών της Κρήτης.
Στίφη βάρβαρα, και σκοτωμένους φοβόντουσαν τους αγνούς υπερασπιστές των πιο ευγενών ιδεωδών. Χριστιανοί κατ’ όνομα, δε σεβάστηκαν καμιά από τις πανανθρώπινες αξίες. Τα μεγαλύτερα εγκλήματα τα διέπραξαν εις βάρος αμάχων, σε αντίποινα για την ηρωική αντίσταση του Κρητικού λαού.
Σκότωσαν, έκαψαν, λεηλάτησαν. Ακόμη και νεκρούς φοβόντουσαν τους αγωνιστές κι έβγαζαν διαταγές απανωτές «ίνα μη μετακομίζωνται τα λείψανα πεσόντων Ελλήνων και Άγγλων στρατιωτών εις το νεκροταφείον». Σε πάμπολλες περιπτώσεις απαγόρευαν και τον ενταφιασμό ακόμη των νεκρών κι έκαναν προσπάθειες να εξαφανίσουν κάθε ίχνος των αποτροπιαστικών εγκλημάτων τους. «Οι σταυροί εκείνοι οι οποίοι δεικνύουν ότι εις τας οικίας ταύτας κατά τας μάχας της Κρήτης είς ένοικος ετυφεκίσθη, αφαιρεθούν αμέσως», διαβάζουμε στην ανακοίνωση της ΦΕΛΝΤ-ΚΟΜΜΑΝΤΑΤΟΥΡ προς τον Υπουργόν Γενικόν Διοικητήν Κρήτης. Και τα μνημόσυνα ακόμη τους ενοχλούσαν και χρειάστηκε έγγραφο του Νομάρχη «προς την Ιεράν Μητρόπολιν Κρήτης» με το οποίο της γνωστοποιούσε πως ο Διοικητής του Φρουρίου Κρήτης «απαγορεύει : α. την αναγγελίαν εις τας εφημερίδας της τελέσεως μνημοσύνων παντός είδους…»
Τεράστιας επιστημονικής, ηθικής και ιστορικής αξίας τα στοιχεία που με επιμονή συγκεντρώνει, τεκμηριώνει και αποδίδει στο ευρύ κοινό ο Μάρκος Πολιουδάκης. «Εις μνημόσυνον αιώνιον» των μαρτύρων γράφει στο οπισθόφυλλο του καλαίσθητου βιβλίου του ο συγγραφέας. «Εις δόξαν αιώνιον» συμπληρώνω εγώ. Εις δόξαν όχι μόνο των ηρωικών νεκρών αλλά και του ίδιου του συγγραφέα που με την επιμονή του διασώζει όλα αυτά τα στοιχεία.
Να ’σαι καλά, κύριε Μάρκο. Να ’χεις δύναμη και κουράγιο να ολοκληρώσεις αυτό το έργο ζωής που ξεκίνησες και συμπληρώνεις λίγο λίγο. Και βέβαια από κανενός μας το σπίτι δεν πρέπει να λείπει το έργο αυτό που με στοιχεία αδιάσειστα αποδίδει στην αιωνιότητα τη μνήμη 1342 μαρτύρων και ηρώων.